به گزارش نمایندگان، مهرداد ویس کرمی نماینده مردم خرمآباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: رسانه یک واسطه میان مخاطب و پیام رسانهای است، مفهوم پیام رسانهای را از این جهت به کار میبرم که لزوما آنچه از طرف رسانه به مخاطب منتقل میشود آینه تمام نمای واقعیتهای خارجی نیست. بلکه گاهی خود رسانه پیام سازی میکند و یا اینکه از واقعیت اطلاع کافی ندارد و پیام او ناقص است و یا اطلاعات موجود را عمداً به صورت تحریف شده به مخاطب منتقل میکند و مخاطب خود را فریب میدهد. گاهی یک پیام درست را در حد یک سرگرمی تنزل میدهد و یا آن را به ابتذال میکشاند.
نیاز مخاطبان به رسانه در دو بخش واقعی و کاذب نمایان است
وی با بیان اینکه نیاز مخاطبان به رسانه ملی در دو بخش واقعی و کاذب قابل تقسیم است، افزود: وقتی صحبت از ریزش مخاطب رسانه ملی است باید به صورت دقیق بررسی شود که کدام یک از فاکتورهای بالا دچار مشکل شده است؟ توضیح مطلب این است که گاهی مخاطب به دنبال نیازهای واقعی و کشف حقیقت است و آن را در رسانه ملی پیدا نمیکند که در این صورت رسانه ملی مقصر است. اما زمانی مخاطب به دنبال برطرف کردن نیازهای کاذب است و رسانه توان برطرف کردن نیاز او را ندارد که در این صورت رسانه بی تقصیر است و باید با کار فرهنگی، نیازهای واقعی مخاطب را به او گوشزد کرد که البته کار آسانی نیست.
منبع اخبار مردم فراتر از رسانه ملی است
عضو کمیسیون آموزش وتحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کار رسانهای یک داد و ستد نرم حول و حوش کالایی به نام پیام است و باید تابع قواعد حاکم بر روابط عرضه و تقاضا باشد، اظهار داشت: حال اگر مشتری پیام رسانهای کالای مورد نیاز خود که همان پیام مورد درخواست اوست در جای دیگری غیر از صدا و سیما پیدا کند از زمره مخاطبان صدا و سیما خارج میشود و در جای دیگری به دنبال پیام مورد نظر خود میرود. به عنوان مثال حدود ۲۰ سال قبل مهمترین منبع اخبار برای اکثریت مردم ایران اعم از شهری و روستایی، رادیو و تلویزیون و نهایتا مطبوعات بودند اما در زمان کنونی به واسطه گسترش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی بسیاری از نیازهای خبری و تبلیغی مردم از مسیرهایی غیر از صدا و سیما تامین میشود و همین امر باعث ریزش تعداد قابل توجهی از مخاطبان صدا و سیما شده که کاملا طبیعی است و تقصیری از این بابت متوجه مدیران صدا و سیما نیست.
صدا و سیما با پذیرش قصورات خود در پی رفع آن تلاش کند
ویس کرمی با تاکید بر اینکه علل و عوامل مختلفی میتواند باعث ریزش یا افزایش مخاطبان صدا و سیما باشد، یادآور شد: ریزش مخاطب رسانه ملی به علل و عوامل طبیعی یا غیر طبیعی بستگی دارد و دیگر اینکه علت ریزش مخاطب ممکن است از جانب صدا و سیما یا مخاطبان باشد! هر کدام از علل و عوامل نامبرده فوق سهمی در ریزش مخاطبان صدا و سیما دارند و در اینجا رسالت صدا و سیما این است که قصورات و تقصیرات خود را به درستی محاسبه و در جهت رفع آنها اقدام نماید، به عنوان مثال در جایی که اتفاق حساسی در کشور رخ می دهد محافظه کاری صدا و سیما در اینجا معنا ندارد. بلکه باید به صورت فعال پیشقدم شود و در راستای کشف حقیقت و هدایت افکار عمومی نقش آفرینی کند وگرنه سایر منابع ارسال پیام، او را از بازار عرضه پیام به عنوان عرضه کننده حذف میکنند و در دراز مدت اعتماد نسبت به صدا و سیما کاهش پیدا میکند که به نظر بنده این مطلب کم و بیش در مورد صدا و سیما بارها اتفاق افتاده است و یا در مورد مباحث چالشی فکری رایج در جامعه است که نمی توان صورت مسئله را در مورد آنها پاک کرد بلکه بایستی با استفاده از گفت وگوهای چالشی و جسورانه پرده از چهره حقیقت برداشت و خطرپذیری در مدیریت صدا و سیما در این موارد میتواند مخاطبان آن را حفظ و حتی تعداد آنها را افزایش دهد.
رسانه ملی خطر پذیری لازم برای حفظ مخاطب را نداشته است
نماینده مردم در مجلس یازدهم با تاکید بر اینکه حفظ مخاطب از وظایف اصلی رسانه ملی است، اظهار داشت: صدا و سیما به این رسالت خطیر خود توجه نکرده یا خطرپذیری لازم را در پیشگامی این رسالت از خود نشان نداده است و به همین خاطر در مباحث بسیار جدی فکری منفعل عمل کرده و با عملکرد تاخیری غیر قابل قبول ظاهر میشود؛ به بیان سادهتر صدا و سیما زمانی وارد ماجرا میشود که اذهان عمومی درست یا غلط به سمت خاصی سوق پیدا کرده و تغییر جهت افکار عمومی و هدایت آنها دشوار شده است و تازه زمانی هم که وارد بحث میشود بسیار محافظهکارانه و گاهی شبیه برنامهای از پیش تعیین شده از قبیل تئاتر یا فیلمهای سینمایی است و خیلی از مردم به خصوص نسل جوان این مدل ورود به بحث را به دلیل غیر چالشی بودن نمیپسندند و به دنبال منبعی برای این گونه مباحث در جایی غیر از صدا و سیما جست وجو میکنند. البته این اشکال متاسفانه در حوزهها و دانشگاههای ما هم به نسبت های مختلفی مشاهده میشود.
رفع مشکلات رسانه ملی در غبار بخشنامههای محافظهکارانه به فراموشی سپرده شد
ویس کرمی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در برگزاری کرسیهای آزاد اندیشی در حوزه و دانشگاه برای رفع این مشکلات؛ یادآور شد: برگزاری کرسیهای آزاد اندیشی در حوزه و دانشگاه برای برطرف کردن مشکلات رسانه ملی متاسفانه در غبار بخشنامههای محافظهکارانه و تشریفاتی مسئولان ذیربط به فراموشی سپرده شد. مقداری از رفتارهای غیر طبیعی دانشجویی و دانشگاهی در اغتشاشات چند ماه گذشته به دلیل خلاء همین کرسیهای آزاد اندیشی در مدارس و دانشگاهها و حوزههای علمیه است.
وی در ادامه تصریح کرد: حوزهها و دانشگاههای ما نیازهای واقعی مخاطب را در دستور کار قرار نمیدهند یا زبان انتقال آن را پیدا نمیکنند یا در صورتی که پیدا کردهاند اقدام عملی انجام نمیدهند مخاطب آنها در جای دیگری به دنبال پاسخ دغدغه فکری خود میگردد و آنجا لزوما محیط امنی برای دستیابی به حقیقت برای یک جوان و نوجوان ما نیست و در همین نقطه است که ما از دشمن ضربه میخوریم و گاهی دشمن ابتکار عمل را از متولیان فکری یعنی حوزه و دانشگاه می گیرد و برای کشور هزینه درست میکند.
سلبریتیها، به ناحق در ریل گذاری جامعه نقش پررنگی پیدا کردهاند
نماینده مردم در مجلس یازدهم اظهار داشت: البته مقدار قابل توجهی از مشکل هم به خواص و اندیشمندان جامعه برمیگردد که در انجام رسالت خویش در راستای یاری حقیقت و هدایت فکری جامعه و هزینه دادن برای این جهاد کبیر کوتاهی میکنند؛ گویی هنوز مفاهیمی مانند شهادت، جانبازی، اسارت و آزادگی را برای مبارزه فکری معرفی نکردهایم و حتی کسانی که حاضرند در جبهههای فیزیکی و نظامی شهید شوند، شهامت مبارزه در جبهه نرم را ندارند شاید هم به این دلیل است که ارزش واقعی آن روشن نشده یا اینکه بدبینانه بگوییم، کلاس و پرستیژ لازم را برای قهرمان شدن ندارد و به این دلیل است که فضای نرم جامعه مانند رسانه تقریبا به صورت غیر عادلانه و نابرابر در اختیار دشمنان ارزشهای دینی و اخلاقی قرار گرفته و آنها هم با استفاده از سه ابزار «شبهه» و «شهوت» و «شهرت» جبهه حقیقت را به چالش کشیده و نخبگان جامعه دهان بسته و ساکت یا منزوی شدهاند و شخصیتهای کاذب مجازی مانند سلبریتیها، در ریل گذاری جامعه نقش پررنگی پیدا کرده اند.
عملکرد صدا و سیما برای جذب مخاطب را در بیلبوردهای سطح شهر قضاوت کنید
وی در ادامه تاکید کرد: البته همه اینها به نوعی و درصدی به کوتاهی خود اندیشمندان ما برمیگردد که ظرفیت اندیشه ورزی را در فضای نرم جامعه را رها کرده و به عافیت طلبی رو آوردهاند؛ با تحلیلهای گذشته شاید بهتر بتوان درستی یا نادرستی ورود صدا و سیما برای جذب مخاطب را در عرصههایی مانند بیلبوردهای سطح شهر قضاوت کرد!
نهادهای دولتی باید بیشتر در نقش ناظر و سیاستگذار حرکت کنند
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ادامه یادآور شد: با توجه به توضیحات فوق زمانی که پیام و محتوای رسانهای را یک داد و ستد ببینیم نتیجه این میشود که اگر تعدادی از مخاطبان اولیه صدا و سیما برای پیدا کردن پیام خود از بازار فکری صدا و سیما فاصله گرفته و به جای دیگری رفتهاند، طبیعی است که مدیران صدا و سیما نیز برای عرضه اولیه محصولات خود حق داشته باشند از همان ابزارهای بیرونی استفاده کنند و مخاطب را به سمت برنامههای خود جلب نمایند؛ البته در اینجا همان قاعده کلی باید رعایت شود که «نهادهای دولتی باید بیشتر در نقش ناظر و سیاستگذار حرکت کنند تا در نقش مجری» و این استفاده از امکانات بیرونی حالت رانت و ویژه خواری پیدا نکند.
استفاده صدا و سیما از بیلبوردهای سطح شهر به تعاملات نامرئی سیاسی برمیگردد
وی در ادامه با تاکید بر اینکه مقداری از تخریبها علیه صدا و سیما در همان فضاهای رقیب صورت میگیرد و به صدا و سیما حق باید داد که او هم در زمین رقبا بازی کند و وزن و سهم خود را در جذب مخاطبان حفظ کند؛ یادآور شد: البته بسیاری از این مسائل مانند استفاده صدا و سیما از بیلبوردهای سطح شهر به تعاملات نامرئی سیاسی برمیگردد و به همین دلیل موقتی است به عنوان مثال با جابجا شدن شهردار، شورای شهر یا مسئول صدا و سیما میتواند این گونه مسائل را نیز تحت الشعاع قرار گیرد.
صدا و سیما از حالت انفعال و تدافعی خارج شود
ویس کرمی با تاکید بر اینکه صدا و سیمای ما باید از حالت انفعال و تدافعی خارج شود، گفت: رسانه ملی باید به صورت تهاجمی، فعال، خطرپذیر و چالشی به مسائل فکری جامعه ورود پیدا کند چیزی که تاکنون به صورت جدی مشاهده نمیشود و به جای آن، حرکات انفعالی و متاثر از جو غالب و تا حدودی با طعم رفاقتی و جذب مخاطب صورت میگیرد. البته اگر بنا باشد صدا و سیما هم مانند سایر رسانهها فقط به دنبال جذب حداکثری مخاطب باشد کیفیت برنامهها و انجام رسالت حاکمیتی آن که به تعبیر امام راحل یک دانشگاه بزرگ اخلاقی و اسلامی باید باشد فراموش می شود و نیز استحقاق استفاده از بودجه عمومی کشور که بیت المال است را نخواهد داشت.
رسالت صدا و سیما فراتر از جذب و جلب مخاطب باشد
ویس کرمی با تاکید بر اینکه آیا رسالت صدا و سیما صرفا جذب و جلب مخاطب است یا اینکه به عنوان یک دانشگاه حاکمیتی باید با زبان هنر و اندیشه به ایفای نقش بزرگ تعلیم و تربیت بپردازد، تصریح کرد: در نظام لیبرال دموکراسی نقش رسانه، جلب حداکثری انواع مخاطب و سود مادی بیشتر است و خود افزایش مخاطب یک هدف ذاتی است! اما در مورد صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران جذب مخاطب هدف نهایی نیست کما اینکه «هنر برای هنر» و «علم برای علم» مردود است و حتی مخاطب زدگی، انحراف از رسالت اصلی صدا و سیما محسوب میشود. به عنوان مثال، استفاده از چهرههای مشهور اما ضعیف از لحاظ شخصیتی و اخلاقی مانند برخی از سلبریتیها برای افزایش مخاطب، شاید در کوتاه مدت مرهمی بر زخم ریزش مخاطب باشد اما در دراز مدت الگوهای غلطی به جامعه ارائه خواهد کرد که تاوان آن را باید فرهنگ و تربیت و هویت ملی جامعه به سنگینی پرداخت کند! وانگهی چنان مخاطبانی به دلیل خطا در الگوپذیری دیر یا زود به سایر رسانههایی خواهند پیوست که با ذائقه آنان سازگاری بیشتری دارد و رفیق نیمه راهی بیش نیستند!
ویس کرمی در پایان خاطر نشان کرد: آسیبهایی که جامعه ما از افراد مشهور اما با شخصیت ضعیف دیده است بسیار قابل توجه است و با گسترش فضای مجازی نیز این خسارتهای فرهنگی در حال افزایش است. با کمال تاسف گاهی صدا و سیمای ما حتی برای ترویج مسائل اسلامی و اخلاقی هم به جای استفاده از اندیشمندان و افراد وارسته، از همین شخصیتها استفاده میکند که غالبا در خم یک کوچهِ خودشناسی و خودسازی گرفتار آمدهاند و حتی دچار بحران شخصیت و هویت هستند؛ این واقعیت تلخ را با یک گردش در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی که چهره بدون روتوش آنها را نشان می دهد، به وضوح میتوان مشاهده کرد.
منبع: خانه ملت
انتهای پیام
نظر شما