به گزارش نمایندگان، گروه سیاسی نمایندگان قصد دارد در راستای آشنایی مخاطبان با ساختار و شیوه قانونگذاری، با سلسله گزارش های تخصصی، به بررسی و مقایسه پارلمان ایران با سایر پارلمان های جهان به لحاظ ساختاری، فرهنگی بپردازد. در این راستا یک پرونده تخصصی باز می شود که در آن موضوعات مختلف پیرامون مجلس به صورت تطبیقی  و مقایسه ای در قالب گزارش های اختصاصی ارائه می شود.

پارلمان در همه کشورهای دنیا محلی برای قانونگذاری است ودر ایران نیز پارلمان خانه مردم و نمایندگان ملت است. اما شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که پارلمان در ایران چه تفاوتی با دیگر پارلمان های دنیا دارد؟ ما در نمایندگان می خواهیم شیوه های مجلس ایران را با مجالس جهانی مقایسه کنیم. با  ما در این مسیر همراه شوید.

مسلم است که میان شیوه جلسات مجلس شورای اسلامی ایران و مجالس دیگر کشورها، به ویژه مجالس کشورهای غربیه تفاوت هایی وجود دارد و این موضوع به دلیل ویژگی های ساختاری، فرهنگی   متفاوت قابل توجه است.

چه تفاوت هایی میان نحوه برگزاری جلسات در مجلس ایران با مجالس جهانی وجود دارد؟

ابتدا به سراغ بررسی نحوه برگزاری جلسات می رویم. به صورت خاص ساختار و نحوه برگزاری جلسات در ایران متفاوت است به این ترتیب که؛ جلسات مجلس در ایران با قرائت آیاتی از قرآن کریم آغاز می‌شود. سپس دستور جلسه قرائت می شود. یکی از اعضای هیات رئیسه دستور جلسه را اعلام کرده و به موضوعات مختلف پرداخته می‌شود. این شامل بررسی طرح‌ها و لوایح مختلف است.

گاهی ممن است به دلیل نداشتن دستور کار، جلسه به تعطیلی برود. مثلاً در روز سه شنبه 27 شهریور، جلسه علنی روز چهارشنبه به دلیل نداشتن دستور کار تعطیل شد.

پایان جلسات در مجلس شورای اسلامی و در ایران به این صورت است که جلسات در ساعات معین به پایان می‌رسد و ممکن است با ورود مقامات دیگر، نظیر رئیس‌جمهور، جلسه به‌طور غیررسمی ادامه یابد و مصداق بارز آن را در جلسه علنی روز 27 شهریور شاهد بودیم.

اکنون و پس از آشنایی با نحوه برگزاری جلسات پارلمان در ایران به سراغ شیوه برگزاری جلسات در دیگر کشورها و به ویژه کشورهای غربی می رویم. بر خلاف ایران که آغاز جلسات با قرائت قرآن کریم آغاز می شود در کشورهای غربی آغاز جلسه معمولاً با پخش سرود ملی یا رعایت پروتکل‌های رسمی صورت می گیرد.

جلسه نیز به‌طور دقیق و منظم بر اساس دستور جلسه پیش می‌رود و تغییرات در دستور جلسه باید به‌طور رسمی تصویب شود.

اما تعطیلی جلسات در مجالس جهانی به چه صورت است؟  تعطیلی جلسات  بر اساس برنامه‌های اعلام شده یا نیازهای قانونی انجام می‌شود و به‌ندرت به‌طور ناگهانی رخ می‌دهد.

پایان جلسه در مجالس جهانی نیز به ‌طور دقیق و بر اساس دستور کار مشخص است و ادامه جلسات غیررسمی معمولاً صورت نمی‌گیرد.

بررسی و تصویب قوانین

پس از آشنایی و مقایسه نحوه برگزاری جلسات به سراغ نحوه بررسی و تصویب قوانین می رویم در ایران بررسی قوانین به صورت مفصل صورت می گیرد، موضوعات با بحث‌های مفصل و اغلب طولانی بررسی می‌شود.

در مورد طرح ها و لوایح نیز، تمرکز بر پاکسازی و اصلاح قوانین موجود و بررسی جدید است.

اما بررسی و تصویب قوانین در کشورهای غربی به چه صورت است؟

در کشورهای غربی بررسی ها به صورت تخصصی انجام می شود و قوانین و لوایح معمولاً به کمیته‌های تخصصی ارجاع شده و پس از بررسی دقیق به صحن مجلس می‌آید.

روند تصویب نیز معمولاً مراحل مختلفی دارد که ممکن است شامل چندین مرحله رای‌گیری باشد.

پس از آشنایی با نحوه برگزاری و بررسی قوانین و طرح ها و لوایح به سراغ مقایسه نطق ها و تذکرات نمایندگان می رویم. در ایران  نطق و تذکرات نمایندگان به این صورت است که نمایندگان به مسائل محلی و ملی می پردازند و نظرات خود را بیان می‌کنند.

تذکرات نیز به دو صورت تذکرات شفاهی و کتبی است و  نمایندگان به‌صورت شفاهی و کتبی به مسائل مختلف کشور اشاره می‌کنند.

در کشورهای غربی نطق ها و تذکرات تا حدودی متفاوت با ایران است به این صورت که معمولاً نطق‌های نمایندگان محدود به زمان‌های خاص و تحت نظارت است.

در مورد تذکرات نیز تذکرات به ‌طور معمول به‌صورت کتبی به هیئت رئیسه ارائه می‌شود و ممکن است به‌طور عمومی مطرح نشود.

به صورت کلی این تفاوت‌ها نه‌تنها به نحوه کارکرد پارلمان‌ها مرتبط است، بلکه نشان‌دهنده ارزش‌ها و اولویت‌های اجتماعی و سیاسی هر کشور است و درک آن‌ها می‌تواند به شناخت بهتری از چالش‌های قانونگذاری کمک کند.

انتهای پیام