به گزارش نمایندگان، برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در چهاردهمین دوره و سکوت قانون درباره زمان مراسم تحلیف رئیس جمهور منتخب موجب شد تا در روزهای اخیر گمانه زنی‌هایی در زمینه برگزاری مراسم تحلیف طرح و از سوی هیئت رئیسه تاریخ‌های اعلام شود که بیشتر گمانه زنی است تا خبر قطعی. 

براساس اصل 131 قانون اساسی، در صورت‏ فوت‏، عزل‏، استعفاء، غیبت‏ یا بیماری‏ بیش‏ از دو ماه‏ رئیس‏ جمهور و یا در موردی‏ که‏ مدت‏ ریاست‏ جمهوری‏ پایان‏ یافته‏ و رئیس‏ جمهور جدید بر اثر موانعی‏ هنوز انتخاب‏ نشده‏ و یا امور دیگری‏ از این‏ قبیل‏، معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیتهای‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏گیرد و شورایی‏ متشکل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ است‏ ترتیبی‏ دهد که‏ حداکثر ظرف‏ مدت‏ 50‏ روز رئیس‏ جمهور جدید انتخاب‏ شود. 

نگاهی به تجربه انتخابات زودهنگام

گرچه قانون در خصوص زمان بندی برگزاری مراسم تحلیف و تشکیل کابینه در این شرایط سکوت دارد اما تجربه مشابهی در سال ۱۳۶۰ و بعد از ترور شهید رجایی رئیس جمهور در انفجار ۸ شهریور آن سال و سپس برگزاری هنگام سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد. 

انتخابات سوم دوره ریاست جمهوری در تاریخ ۱۰ مهر ماه سال ۱۳۶۰ برگزار شد و و ۱۱ روز پس از آن یعنی در ۲۱ مهرماه همان سال مراسم تحلیف حضرت آیت الله خامنه‌ای به عنوان سومین رئیس جمهور منتخب برگزار شد. 

به دنبال آن پس از معرفی اعضای کابینه از سوی رئیس جمهور وقت، ۱۱ آبان ماه سال ۱۳۶۰ جلسه رای اعتماد به وزرای پیشنهادی برگزار شد. 

انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در سال جاری و به دنبال شهادت رئیس جمهور در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ماه، در تاریخ هشتم تیر ماه برگزار و در دور دوم یعنی ۱۵ تیرماه سرنوشت آن روشن شد. 

تداخل زمان بندی انتخابات ریاست جمهوری و تعطیلات مجلس

انتخابات دور دوم ریاست جمهوری در حالی برگزار شد که نمایندگان مجلس دوازدهم در تعطیلات دو هفته‌ای خود به سر می‌برند و طبیعی است که هرگونه نشستی برای برگزاری مراسم تحلیف تا پیش از ۳۱ تیر ماه که نخستین جلسه علنی مجلس بعد از تعطیلات است برگزار نخواهد شد. 

البته بر اساس قانون پیش از مراسم تحلیف، تنفیذ حکم رئیس جمهور جدید از سوی رهبر معظم انقلاب انجام می‌شود و پیش از آن نیز اعتبارنامه ریاست جمهوری باید توسط اعضای شورای نگهبان صادر شود. 

با توجه به آنکه صحت انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان به تایید رسیده است به نظر می‌رسد صدور اعتبارنامه نیست انجام شده و یا به زودی انجام خواهد شد. 

با این حال نمایندگان زمانبندی‌هایی که برای مراسم تحلیف و همچنین جلسه رای اعتماد به وزرای پیشنهادیه رئیس جمهور جدید معرفی می‌کنند مطابق با روال معمولی است که انتخابات‌های ریاست جمهوری در حالت عادی داشته‌اند یعنی یش‌بینی برگزار مراسم تحلیف در نیمه مرداد ماه و یک ماه پس از آن رای اعتماد به وزرای پیشنهادی. 

مراسم تحلیف چگونه است؟

مجتبی یوسفی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، در توضیح فرآیند مراسم تحلیف مسعود پزشکیان رئیس جمهور منتخب، می‌گوید: باتوجه به تأیید صحت انتخابات توسط شورای نگهبان، اعتبارنامه ریاست‌جمهوری توسط اعضای شورای نگهبان صادر و خدمت رهبر معظم انقلاب ارسال می‌شود و بعد از صدور اعتبارنامه، مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری برگزار خواهد شد.

به گفته وی تحلیف حکم ریاست‌جمهوری پس از مراسم تنفیذ حکم رئیس جمهور با حضور رئیس دیوان‌عالی کشور، اعضای شورای نگهبان قانون اساسی و رئیس قوه قضائیه انجام می‌شود. در این مراسم که در مجلس شورای اسلامی انجام خواهد شد، رئیس جمهور منتخب طبق اصل ۱۲۱ قانون اساسی سوگند یاد می‌کند که همهٔ استعداد و صلاحیت خویش را در راه ایفای مسئولیت‌هایی که به‌عهده گرفته است، به‌کار گیرد و در پایان سوگندنامه را امضا می‌کند.

عضو هیئت رئیسه مجلس می‌گوید: رئیس جمهور بعد از مراسم تحلیف، طبق آئین‌نامه داخلی مجلس دو هفته زمان دارد تا برنامه خود و همچنین وزرای کابینه را به مجلس معرفی کند که پس از اعلام وصول در مجلس، به‌مدت یک هفته برنامه وزرا با حضور آنها در کمیسیون‌های تخصصی ارزیابی خواهد شد و در نهایت جلسه رأی اعتماد به کابینه برگزار می‌شود.

انتهای پیام