به گزارش نمایندگان، در راستای آشنایی مخاطبان با ساختار و شیوه قانونگذاری، رسانه نمایندگان سلسله گزارش‌های تخصصی خود را در راستای مقایسه پارلمان ایران با پارلمان های جهانی  آغاز کرده است. گزارش دوم از این پرونده با موضوع مقایسه مصونیت پارلمانی در ایران و دیگر پارلمان‌های جهان اختصاص دارد.

وضعیت مصونیت پارلمانی در ایران

مصونیت پارلمانی به عنوان ابزاری مهم برای حفظ استقلال نمایندگان در ایران شناخته می‌شود. طبق اصل ۸۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این مصونیت به نمایندگان این امکان را می‌دهد که بدون نگرانی از مسئولیت‌های قانونی، نظرات و اظهارات خود را در صحن مجلس بیان کنند. این اصل به تقویت آزادی بیان و انجام وظایف قانونی نمایندگان کمک می‌کند. البته تفاسیری که از سوی نهادها در خصوص این اصل وجود دارد، گاهی چالش هایی نیز ایجاد می کند.

قوانین نظارتی نیز در ایران به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کمتر به جزئیات لازم‌ پرداخته اند و معیارهای تشخیص فساد بیشتر بر اساس عرف جاری میان نمایندگان قرار دارد. این رویکرد می‌تواند به توافق‌های ناگفته و نقض اصول و قواعد رفتاری منجر شود.

مقایسه با مصونیت نمایندگان در اروپا

در مقابل، مصونیت نمایندگان در پارلمان اروپا دارای ویژگی‌های بارزی است. این مصونیت تضمینی برای استقلال نمایندگان و پارلمان فراهم می‌کند و ابعاد آن کاملاً شفاف و تفسیرناپذیر است. در اروپا، قوانین نظارتی با جزئیات بیشتری به رفتار نمایندگان می‌پردازند و ضمانت‌های اجرایی متناسبی را پیش‌بینی می‌کنند.

این سازوکارها نه‌تنها با فساد مبارزه می‌کنند، بلکه از طریق شفافیت، به تنزل منزلت نماینده متخلف یا حزب حاکم او نزد رأی‌دهندگان منجر می‌شوند. جالب اینجاست که پارلمان اروپا با استفاده از جزوه‌های راهنما و مشاوره رسمی، نمایندگان را به‌طور دقیق با نظام‌نامه‌های رفتاری آشنا می‌کند.

مقایسه وضعیت مصونیت و نظارت بر رفتار نمایندگان در ایران و اروپا نشان می‌دهد که چالش‌های مهمی در این زمینه وجود دارد. از یک سو، محدودیت مصونیت می‌تواند استقلال نمایندگان را تهدید کند و از سوی دیگر، کلی بودن قوانین نظارتی به عدم پاسخگویی مناسب منجر شود. شناخت این تفاوت‌ها به ما کمک می‌کند تا چالش‌های قانونگذاری و نظارت بر نمایندگان را بهتر درک کنیم و راه را برای اصلاحات احتمالی در آینده هموار سازیم.

انتهای پیام