به گزارش نمایندگان،  «کارنامه اسلام» نام کتابی از عبدالحسین زرین کوب است؛ موضوع این کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی است. کارنامه اسلام، یک فصل درخشان تاریخ انسانی است، نه فقط از جهت توفیقی که مسلمین در ایجاد یک فرهنگ تازه جهانی یافته اند، بلکه به سبب فتوحاتی که آنها را موفق کرد به ایجاد یک دنیای تازه، ورای شرق و غرب قلمرو اسلام که در واقع نه شرق بود نه غرب.

فتح اسلام البته با جنگ حاصل شد، اما نشر اسلام در بین مردم کشورهای فتح شده به زور جنگ نبود. مخصوصاً اهل کتاب (یهود، نصارا، مجوس و صابئین)، حتی بت پرستان اروپا، هند و تبت هم با پرداخت جزیه در قلمرو اسلامی در صلح و آرامش بسر برند.

نویسنده در این کتاب خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می‌نگریسته‌اند؛ خود در مقدمه کتاب در این مورد می‌آورد: «طرز بیانی که من در این کتاب به کار برده‌ام شاید در نظر اول در نزد برخی از خوانندگان تا اندازه‌ای حماسه آمیز جلوه کند؛ اما این پندار درست نیست. نویسنده فقط خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می‌نگریسته‌اند. شیوه بیانی عاری از هیجان و خالی از همدردی که محققان اروپایی در این مسائل دارند به آنها هرگز امکان آن را نخواهد داد تا در ارزیابی آنچه مسلمانان به فرهنگ دنیا داده اند به درستی داوری کنند. کدام مورخ می‌تواند بدون همدلی واقعی، با آنچه موضوع تحقیق اوست ارتباط و تفاهم درست بیابد؟ بدون شک دنیای اسلام در تمدن و فرهنگ امروزی جهان که شاید بیش از آنکه غربی باشد بورژوایی است آن اندازه سهم و تاثیر واقعی داشته است که بر شمردن آن نیازی به حماسه سرایی نداشته باشد.»

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم‌: «تمدن اسلامی که لااقل از پایان فتوح مسلمین تا ظهور مغول قلمرواسلام را از لحاظ نظم و انضباط اخلاقی، برتری سطح زندگی، سعه صدر و اجتناب نسبی از تعصب، توسعه و ترقی علم و ادب، طی قرن‌های دراز پیشاهنگ تمام دنیای متمدن و مربی فرهنگ عالم انسانیت قرار داد، بی‌شک یک دوره درخشان از تمدن انسانی است و آنچه فرهنگ و تمدن جهان امروز بدان مدیون است اگر از دینی که به یونان دارد بیشتر نباشد کمتر نیست، با این تفاوت که فرهنگ اسلامی هنوز در دنیای حاضر تاثیرمعنوی دارد و به جذبه و معنویت آن نقصان راه ندارد.»

انتهای پیام