به گزارش نمایندگان ما، دفتر مطالعات زیر بنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به بررسی نقش بخش هواشناسی در توسعه ملی پرداخت.

یکی از مقوله‌های بسیار مهم و کلیدی در رقابت‌های جهانی مقوله آب و هواست. توانایی در پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت چند روزه، پیش‌آگهی‌های بلندمدت فصلی، چند ساله و حتی پیش‌آگاهی اقلیمی چند ده ساله به‌عنوان یک استراتژی، امکان برنامه‌ریزی کلان کشوری و سرمایه‌گذاری متفاوت و مناسب را فراهم می‌آورد. با این دیدگاه لزوم توجه به جایگاه کنونی هواشناسی کشور و افزایش خدمات مستقیم و غیرمستقیم این بخش به سایر بخش‌های اجرایی کشور و عموم مردم بیش‌ازپیش احساس می‌شود.

طبق آمار اعلام شده سازمان هواشناسی جهانی، حدود ۹۰ درصد از تعداد رخداد مخاطرات طبیعی، ۷۰ درصد از تلفات جانی و ۷۵ درصد خسارات مالی مربوط به مخاطرات جوی است. با توجه به اینکه این نوع مخاطرات قابل پیش‌بینی هستند، نه‌تنها امکان کاهش قابل ملاحظه خسارات مالی و جانی وجود دارد بلکه می‌توان با تبدیل تهدیدات جوی و اقلیمی به فرصت از این پدیده‌ها در جهت تولید انرژی، ذخیره آب و غیره بهره جست. در ایران، سازمان هواشناسی به‌عنوان سازمانی حاکمیتی وظیفه پایش، مطالعات و شناخت اثر جو و پدیده‌های جوی و اقلیمی بر کشور و ارائه پیش‌آگاهی‌های بهنگام را برعهده دارد.

این سازمان با تحلیل اطلاعات و آمار هواشناسی، ارائه نتایج مطالعات و پیش‌آگاهی‌ها، به‌منظور کمک به مدیریت و برنامه‌ریزی، توسعه، بهره‌وری و رفاه در امور مختلف ازجمله در فعالیت‌های کشاورزی، آب، تولید و مصرف انرژی، حمل‌ونقل، امور دفاعی، بهداشت، حفاظت از محیط زیست، صنعت، گردشگری، ایمنی و کاهش تلفات جانی و مالی ناشی از مخاطرات جوی و اقلیمی عمل می‌کند. ازآنجاکه هواشناسی به‌طور ذاتی در زمره علوم کاربردی است، لازمه نفوذ بیشتر و بقا در ساختار جامعه و مدیریت کلان کشور، کاربردی کردن محصولات و خدمات آن است.

به‌منظور آگاهی از وضعیت امکانات مهم بخش هواشناسی کشور، مقایسه‌ای بین ایران و میانگین جهانی از منظر مساحت تحت پوشش ایستگاه‌های سنجش پارامترهای مختلف ازجمله ایستگاه‌های سینوپتیک، ایستگاه‌های خودکار، ایستگاه‌های جو بالا و ایستگاه‌های هواشناسی کشاورزی صورت گرفته است. این مقایسه نشان می‌دهد که در ایران، مساحت تحت پوشش هر ایستگاه به‌مراتب بیشتر از متوسط جهانی است که این به معنای ناکافی بودن تعداد ایستگاه‌ها در کشور می‌باشد. علاوه برآن مقایسه بین میزان بودجه بخش هواشناسی کشور با برخی کشورهای دنیا نشان می‌دهد که میزان بودجه اختصاص داده شده در کشورهای منتخب، به‌مراتب بیشتر از ایران است. با توجه به اثرگذاری این بخش بر بسیاری از بخش‌های دیگر ازجمله حمل‌ونقل، کشاورزی، آب و غیره، هرگونه سرمایه‌گذاری و حمایت از این بخش، می‌تواند آثار مثبت فراوانی بر سایر بخش‌ها نیز داشته باشد.

در واقع بخش هواشناسی، ازجمله بخش‌های مهم و اثرگذار در برنامه‌ریزی‌های مدیریتی و اقتصادی کشور است. با توجه به اثرپذیری اکثر بخش‌های جامعه از بخش هواشناسی، لازم است خدمات این بخش در کل جامعه گسترش یابد که این امر نیازمند تأمین امکانات این بخش از نظر تجهیزات مورد نیاز و نیروی انسانی متخصص و آشنا به دانش روز است. به‌دلیل عدم توجه کافی به این بخش در کشور، جایگاه هواشناسی تا سطح مطلوب فاصله زیادی دارد. میزان اعتبارات این بخش، جوابگوی به‌روز کردن و تأمین تجهیزات و ادواتی که لازمه ارائه پیش‌بینی‌های دقیق است، نبوده و در این زمینه با کشورهای پیشرو، فاصله بسیار زیادی وجود دارد. باید توجه داشت که توسعه این بخش می‌تواند مدیریت بخش‌های مهم دیگر ازجمله حمل‌ونقل، کشاورزی و آب را با اطمینان بیشتری همراه کند و از خسارات ناشی از پدیده‌های جوی که هرساله بار مالی فراوانی را به کشور وارد کرده و به بروز صدمات فراوان به زیرساخت‌ها منجر می‌شود، بکاهد. در این راستا مدیریت و برنامه‌ریزی‌های دقیق کوتاه‌مدت و بلندمدت از سوی مدیران و تصمیم‌گیران کشور، در ارتقای جایگاه این بخش مهم می‌تواند بسیار راهگشا باشد.

متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.

انتهای پیام