به گزارش نمایندگان ما، جلسه استخراج راهبردهای بلندمدت مدیریت آب کشور در مرکز پژوهش های مجلس برگزار شد. در این جلسه خبرگان مراکز علمی و سازمان‌های اجرایی کشور از جمله وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی، وزارت کشور و اساتید برجسته دانشگاه‌های مطرح کشور حضور داشتند.
در ابتدای جلسه سامانی، مدیر گروه آب مرکز پژوهش‌های مجلس بطور مختصر اهداف جلسه و لزوم هم‌افزایی و همگرایی خبرگان پیرامون مسئله آب را تأکید داشتند. در ادامه آقای دکتر ضرغامی با تأکید بر ضرورت بازاندیشی اسناد بالادستی آب کشور، اشاره داشتند که با توجه به شرایط بحرانی آب بازنگری در اسناد بالادستی و گردهمایی نخبگانی را ناگریز نموده است. ایشان اذعان داشتند هدف برگزاری جلسه و به روز رسانی چشم‌اندازها و راهبردهای سند آب کشور و نزدیک نمودن اندیشه‌ها است.
در ادامه ضرغامی به اصول و موارد کلیدی مد نظری که در تهیه اسناد پشتیبان مد نظر بوده است اشاره داشتند. اصول مد نظر در تهیه چشم‌انداز و راهبردهای اولیه عبارت‌اند از: اهمیت ریاضت آبی برای نیل به امنیت آبی، لزوم یادگیری سازمانی و جلوگیری از اشتباهات گذشته، اهمیت برخورد جدی با تخلفات آبی، ضرورت وجود نظارت اجتماعی، لزوم ایجاد وب سرویس ملی انتشار اطلاعات آب و هوا و اهمیت جاری سازی تفکر سازگاری با شرایط کم‌آبی در کلیه سیاست‌گذاری ها و برنامه‌ریزی‌های کشور. ایشان همچنین به روش‌شناسی انجام پژوهش نیز اشاره داشتند و عنوان کردند از میان روشهای مختلفی که برای مسیر پژوهشی پیش رو داشتیم نظیر: مدل فریمن یا ذینفعان، مدل رقابتی پورترمدل گروه مشاورین بوستون (BCG)، مدل برایسون، SWOT و مدل آنالیز سؤالات بحرانی، روش سوات انتخاب شد. لذا ماتریس و روش تهیه استراتژی سوات مبانی پژوهش بوده است. دکتر ضرغامی اذعان داشتند با توجه به فرصت‌ها و تهدیدها و نقاط ضعف و قوت ضروری است برای شرایط فعلی کشور بیشتر راهبرد تدافعی تهیه نمایم. این بدان معناست که باید در برابر خطرات آینده به نقاط ضعف خیلی توجه کنیم و آن ها را پوشش بدهیم. در انتها، دکتر ضرغامی از جمله خروجی‌های مهم جلسات هم‌اندیشی پیرامون سند آب کشور را لزوم ارتقاء شورای عالی آب به مجلس ملی آب یا پارلمان گفتگوی آب دانستند. در نتیجه پژوهش‌ها و خروجی جلسات مختلف چشم‌انداز آب کشور بدین نحوه تعیین شده است:
کشور ایران در افق ۱۴۲۰ براساس اصول حکمرانی مطلوب آب، سازگار با تغییرات اقلیمی و تاب‌آور در برابر بلایای طبیعی و انسانی مدیریت میشود و توسعه‌ی اقتصادی-اجتماعی آن با لحاظ ارتقا بهره‌وری، پایداری منابع آب و حفظ زیست‌بوم است.
در ادامه جلسه حضار در خصوص چگونگی پیشبرد جلسه تبادل نظر داشتند. و سپس راهبردهای استخراجی سند آب کشور که طی جلسات ۱۷ آذرماه ۱۱، ۱۳، ۱۸ و ۲۲ دی‌ماه توسط نخبگان و مسئولین اجرایی تهیه و پیشنهاد شده بود را مورد تدقیق و مذاکره قرار دادند.
در نهایت راهبردهای تهیه شده در جلسه به شرح ذیل است:
راهبردهای سیاستی
مدیریت آب به صورت یکپارچه در سطح حوضه آبریز در قالب حکمرانی چند سطحی، تقویت ظرفیتهای نهادی و مدنی و دانش اجرایی در جهت حکمرانی مطلوب وکاهش تصدیگری دولت ضمن تقویت نقش تنظیم‌گری و نظارت دولت
تقویت ظرفیت سازمانی و اجرایی دستگاه‌های دولتی و شایسته سالاری در انتخاب مدیران بخش آب و تقویت اعتماد به
دولت و سرمایه اجتماعی
جلوگیری از تعارض منافع و اجتناب از هرگونه تخلف در بخش آب
ایجاد اراده سیاسی برای تسهیل و تسریع در اجرای مناسب آمایش سرزمین با رویکرد حفاظت از زیست بوم و تقویت توان
اکولوژیکی
تهیه، اصلاح، هماهنگی و تقویت اسناد بالادستی تأثیرگذار بر و تأثیرپذیر از بخش آب
اقتدار بخشی و اصلاح ساختار نهادهای فرابخشی آب (شورای عالی آب، شورای عالی محیط‌زیست و کارگروه سازگاری کم‌آبی)
تقویت یادگیری سازمانی و اجتماعی در حوزه‌های تأثیرگذار بر و تأثیرپذیر از مدیریت منابع آب
ظرفیت‌سازی برای مواجهه با وقایع حدی آب و هوائی و ارتقاء تاب‌آوری جامعه برای مواجهه با آن
استفاده از ظرفیت نهادهای مدنی برای تقویت مطالبه عمومی و اجتماعی کردن حفاظت و پایداری منابع آب و محیط‌زیست.
راهبردهای اقتصادی و اجتماعی
در نظر گرفتن آب به عنوان کالای اقتصادی اجتماعی و بازسازی اقتصادی کشور برای ارتقای کارایی استفاده از آب و توسعه
کم‌آب‌بر
حفاظت و بهره‌برداری پایدار از سازه‌های تاریخی آبی و گسترش برنامه‌های گردشگری آبی
الزام کنشگران به بازگرداندن سرمایهگذاریهای انجام شده در طرح‌ها متناسب با سهمبری و الزام دولت به پرداخت یارانه
معقول در این زمینه
تقویت مشارکت بخش غیردولتی در سرمایه گذاری، اجرا و بهره‌برداری از طرحهای توسعه و حفاظت از منابع آب
ایجاد شفافیت در تمام مراحل مدیریت آب شامل داده ها و اطلاعات منابع و مصارف و فرایندهای تصمیم گیری
ایجاد و پیاده‌سازی حسابداری و حسابرسی کمی و کیفی آب در سطح ملی و حوضه آبریز
ارتقا دیپلماسی آب و همکاری با کشورهای دارای منابع آبی مشترک و ایجاد ظرفیت نهادی لازم با استفاده از رویکرد همبست و طرحهای مشترک توسعه منطقه‌ای با لحاظ منافع ملی و حُسن همجواری.
راهبردهای فنی- محیط زیستی
رعایت حد ظرفیت برد اکولوژیکی سرزمین در تعریف هرگونه فعالیت و بارگذاری درحوضه ها شامل تخصیص و بازتخصیص برداشت از منابع آب، به کارگیری تکنولوژی، تعریف کاربری های زمین و تعیین الگوهای سکونتگاهی
تولید داده و انتشار اطلاعات شفاف با تجمیع بانک‌های اطلاعاتی در قالب نظام یکپارچه مدیریت آب و هواشناسی
تحقیق و توسعه برای ابداع روشهای مبتکرانه و فناورانه در حوزه مهندسی و مدیریت آب
تقویت چرخه پایش، ارزیابی، هشدار برای کاهش و جبران خسارات مخاطرات آب‌وهوائی و بحران‌های کمی و کیفی آب مبتنی بر توسعه علم و فناوری (با رویکرد جایگزینی مدیریت بحران با چرخه مدیریت ریسک)
ایجاد تعادل منطقی بین امنیت آب و امنیت غذایی با نگاه همبست آب-غذا- اقلیم و با افزایش تراز مبادله آب مجازی و توسعه کشت فراسرزمینی
ارتقا بهره‌وری آب از طریق ایجاد و تکمیل زیرساخت‌های فنی و نهادی لازم
تعادل‌بخشی و حفاظت آب‌های زیرزمینی از طریق آبخیزداری، آبخوان‌داری، کاهش برداشت، کنترل تبخیر و جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به منابع آب.
قدردانی- از خانم‌ها مهسا قطبی‌زاده و سیده زهرا قریشی برای تهیه گزارش و آقای مرتضی حجتی برای تهیه مستندات و عکاسی قدردانی به عمل می‌آید.
انتهای پیام
نظر شما