به گزارش نمایندگان ما، غلامرضا مرحبا سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در ادامه جلسه علنی امروز سه شنبه (23شهریور)مجلس شورای اسلامی گزارش این کمیسیون در مورد بررسی‌ وضعیت صنعت استخراج رمزارزهای جهان روا و مبادلات داخلی آن در کشورا قرائت کرد.

متن این گزارش که در راستای ،موضوع تبصره (1) ماده (45) قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تهیه و قرائت شد آمده است: 

مقدمه : 

با توسعه روز افزون فناوری اطلاعات و اهمیت اقتصاد دیجیتال شاهد پیدایش تکنولوژی های نوین همچون رمز ارزها (ارز های دیجیتال  یا رمز دارایی ها ) به عنوان محصولات مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین در جهان هستیم . تقریبا نمی توان رمز ارز را پول یا ارز محسوب نمود چرا که ارزش و قدرت خرید آن تقریبا به صورت لحظه ای تغییر می کند و وجه کالا بودن آن پر رنگ تر است. لذا این ارزشهای دیجیتالی در بهترین حالت یک شبیه سازی هوشمندانه از فلزات گرانبها محسوب می شوند که توانسته اند در عمر حدود 10 ساله خود محبوبیت و توجه فراوانی را جلب نمایند. عدم محدودیت جغرافیایی آن باعث شکل گیری اقتصاد و صنعتی فرامرزی شده بطوریکه در کشور ایران، هم در بعد استخراج و هم در بعد مبادلات، متقاضیان زیادی یافته که بدلیل عدم ساماندهی، در شرایط غیررسمی و بعضا زیرزمینی فعالیت مینمایند. پدیده رمز ارز علاوه بر تبدیل شدن به قدرت درحال رشد و تاثیرگذاری در اقتصادهای ملی و جهانی، منجر به ایجاد بازارهای داخلی و صنایع وابسته شده است و همانقدر که مدیریت صحیح آن میتواند موجب توسعه ظرفیتها و بهبود و رشد اقتصادی و زیرساختهای مرتبط مانند صنعت تولید برق شود، عدم توجه به آن موجب از دست رفتن فرصتهای بی بدیل و آسیب هایی جبران ناپذیر خواهد شد. با این شرح، رمزینه ارزها بعنوان موضوعی مهم و حساس، مورد بررسی کمیسیون اقتصادی قرار گرفت که نتایج آن به شرح زیر تقدیم میشود:) به عنوان محصولات مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین در جهان هستیم. 
رمز ارز، پدیده ای مبهم و با ریشه نامشخص است و حتی صاحب ایده مذکور (آقای ساتوشی ناکاموتو) نیز یک اسم غیرواقعی می باشد. از این رو، اینکه سناریوی طراحی شده در پس پرده این پدیده و به ویژه بزرگترین مصداق آن یعنی «بیت کوین» چه می باشد خود موضوع بحثی جداگانه است.

ماهیت نامتمرکز بودن رمز ارزها و تأکید فعلی بر ناشناس بودن دارندگان و مبادله کنندگان و عدم احراز هویت آنان، بزرگترین چالش فراروی کشورها برای تصمیم گیری در این حوزه است. قاعدتاً بانکهای مرکزی کشورها چندان موافقتی با وجود چنین پدیده ای که می تواند بستر انواع اقدامات مخرب در اقتصاد زیرزمینی و تبهکاری و کاهش قدرت بانک مرکزی در اعمال سیاستهای اقتصادی خود باشد، ندارند.
احتساب رمز ارز بعنوان پول یا ارز، محل تأمل کارشناسان اقتصادی است؛ چرا که ارزش و قدرت خرید آن تقریبا به صورت لحظه ای تغییر می کند، هرچند این پدیده به عنوان وسیله مبادله در ابتدا تعریف شده و شکل گرفته است و نمی توان از این جنبه آن غفلت نمود و کاملاً آن را نفی کرد. ضمناً این پدیده قابلیت تعریف به صورت دارایی نامشهود و در یک نگاه، بعنوان دارایی مالی را دارد. در هر کدام از این نگاه ها، آثار اقتصاد کلان این پدیده به صورت متفاوتی قابل تبیین است. برخی نیز این پدیده را نوعی شبیه سازی از فلزات گرانبها می دانند که اکثراً به واسطه محدودیت در تعداد قابل ایجاد، توانسته اند در عمر حدود 10 ساله خود، طرفداران زیادی جمع نمایند. عدم محدودیت جغرافیایی این پدیده، باعث شکل گیری اقتصاد و صنعتی فرامرزی شده که در دنیا، و از جمله در کشور ایران، هم در بعد ایجاد (استخراج) و هم در بعد مبادلات، متقاضیان زیادی دارد. این متقاضیان به دلیل عدم ساماندهی، در شرایط غیررسمی و بعضا زیرزمینی فعالیت می نمایند. پدیده رمز ارز علاوه بر تبدیل شدن به موضوعی درحال بسط و تاثیرگذاری بر اقتصادهای ملی و جهانی، منجر به ایجاد بازارهای داخلی و صنایع مرتبط شده است و همانقدر که مدیریت صحیح آن می تواند موجب ایجاد فرصتهایی برای اقتصاد شود، عدم توجه به آن می تواند آسیب زا باشد. با این شرح، رمز ارزها بعنوان موضوعی مهم و حساس، مورد بررسی کمیسیون اقتصادی قرار گرفت که نتایج آن به شرح زیر تقدیم می شود:

 نتایج بررسی :

فارغ از نقش رمز ارزها در کاهش اثر تحریمها، تولید و ذخیره سازی این محصول استراتژیک و کمیاب علاوه بر مزایای درآمدی و تولید ثروت ملی و در اختیار قراردادن ظرفیتهای موثر در مقابله با تحریم‌، فرصتهای بی بدیل در ایجاد ارزش افزوده غیرمستقیم برای منابع نفتی و تحصیل درآمد ملی معادل برق صادراتی بوجود می آورد. و از طرفی با توجه به نقش بالای صنعت رمزارز در تبادلات مالی آینده در جهان، سهم کشورها در این صنعت می تواند بعنوان یک شاخص ارزیابی قدرت نرم آنها قلمداد شود، لذا لازم است قبل از آنکه فرصت حضور در این عرصه پر رقابت جهانی از دست برود دولت با آینده نگری، برنامه ریزی و اقدام فوری و بموقع سهم کشور را ارتقا بخشد. بررسی ها نشان میدهد که با قانونمند نمودن این حوزه و همراهی دولت در ساماندهی ظرفیتهای شکل گرفته ی موجود، میتوان ظرف کمتر از یکسال سهم کشور در این صنعت بین المللی را به حدود 10 درصد با توان تولید ثروت سالانه نیم میلیارد دلار رسانده و با رشد سالانه 10 درصدی، این سهم جهانی را حفظ نمود.
 ارزش کل بازار رمزارز دنیا 350 میلیارد1.5 تریلیون دلار با گردش روزانه 53150 میلیارد دلار تخمین زده میشود که بیت کوین به تنهایی 57 درصد این بازار را به خود اختصاص داده است. میزان استخراج سالیانه رمز ارزها در دنیا 3800 میلیون15 میلیارد دلار و در ایران 285 میلیون1.1 میلیارد دلار (در شرایط غیر رسمی فعلی) میباشدبرآورد می شود. لازم به ذکر است در حال حاضر از 324 هزار بیت کوین استخراجی سالانه دنیا 19500 بیت کوین بصورت غیر رسمی در ایران استخراج میشود. با توجه به تجهیزات موجود در کشور و طبق آمار غیر رسمی (در دوره قطع اینترنت کشور در سال گذشته توان پردازشی جهانی این صنعت دچار افت 7 درصدی شد ) چنین ارزیابی میشود که حدودا 10 درصد از سهم جهانی صنعت استخراج رمز ارز و کنترل تراکنشهای رمزارزی در کشور شکل گرفته است که میتواند موجب ایجاد درآمد پایدار ارزی با ارزش تقریبی نیم میلیارد دلار در سال و قابل افزایش در سال های آتی شده و کشور را از مزایای تبادلات ارزی در سطح بین المللی و کاهش وابستگی به ارزهای رایج بهره مند نمود، لذا لازم است دولت با هدفگذاری و برنامه ریزی مشخص، نسبت به ساماندهی، توسعه و استفاده از طرفیتهای این حوزه استفاده حداکثری نموده و سهم کشور در مدیریت جهانی رمزینه ارزها را حفظ نموده و ارتقا نیز ببخشد. نکات احصا شده در بررسی فرصتها و نیازهای حضور فعال کشور در حوزه رمز ارز، به شرح زیر میباشد:

الف-  بدلیل فقدان مقررات و عدم وجود بازار سازمان یافته، تقاضاهای داخلی نحوه مواجهه با پدیده رمز ارز به بازارهای کشورهای مجاور سوق یافته است که علاوه بر خروج حجم زیادی از ارز کشور، با ریسکهای ناشی از عدم پشتیبانیرا می توان در بازارهایپنج حوزه دسته بندی نمود: استفاده از رمز ارزها برای تبادلات خارجی همراه، استخراج و تولید رمز ارزهای موجود، طراحی رمز ارزهای ملی یا چندجانبه، تبادل رمز ارز، صنایع مرتبط با رمز ارز.

(1)    در حوزه استفاده از رمز ارزها برای تبادلات خارجی، به نظر می رسد به واسطه امکانی که رمز ارزها در کاهش اثر تحریمها - به واسطه دشوارتر بودن رصد مبادلات آنها - ایجاد می کند، نمی توان نسبت به استفاده از این ظرفیت بی تفاوت و بی برنامه بود. قاعدتاً با محاسبه مخاطرات از دست رفتن سرمایه به دلایل مختلف و مقایسه آن با شرایط مبادلات غیررسمی کشور در دنیا که مخاطرات مشابهی دارد، استفاده از شیوه های گوناگون جلوگیری از رصد مبادلات مالی کشور منطقی و ضروری به نظر می رسد که استفاده از رمزارزها در این راستا، و بعنوان مسیر جایگزین معاملات تهاتری یا تسهیل کننده این نوع معاملات قابل تعریف است. در این حوزه، فارغ از بحث استخراج رمز ارزها، می توان ما به ازای صادرات کشور به کشورهای مختلف، رمز ارز دریافت و در قبال واردات نیز همان رمز ارزها را پرداخت نمود.

(2)    در حوزه استخراج و تولید (ماینینگ) رمز ارزهای موجود (و از جمله بیت کوین)، مزیت مذکور می تواند به صورت تبدیل منابع انرژی فسیلی کشور و یا سایر منابع طبیعی همچون جریان آب و باد و انرژی هسته ای به برق و سپس استخراج رمز ارز با استفاده از برق تولیدی، تعریف شود. به واقع در صورت محدود شدن صادرات انرژی فسیلی و برق کشور، مسیری برای تبدیل آن به رمز ارز و استفاده از آن برای واردات ضروری در کشور تعریف می شود. البته باید خروج ارز برای خرید دستگاهها و تجهیزات ماینینگ را نیز مد نظر قرار داد. همچنین وجود بازار پررونق جهانی رمز ارز و قابلیت تبدیل آن به ارزهای واقعی می تواند ظرفیت بالقوه ای برای دسترسی به منابع ارزی باشد.

(3)    در حوزه طراحی رمز ارزهای ملی یا چندجانبه، شاید یکی از مهمترین و مغفول ترین بخش های بحث رمز ارزها باشد که هرچند تلاشهایی برای آن انجام شده است. اما ظاهراً بازخوردهای منفی زیادی مبنی بر اثربخش نبودن این اقدام وجود دارد. به نظر می رسد اتفاقاً همینجا است که همچون توجه به ظرفیتهای داخلی در ایجاد شبکه ملی اطلاعات، پیام رسانهای داخلی و ماهواره داخلی، باید اهتمام جدی سیاستگذاران و مدیران کشور به کار گرفته شود تا بتواند به جای بازی در بستری مبهم و طراحی شده، خود ایجادکننده قواعد بازی و اعمال حاکمیت باشد. بزرگترین نقطه مقاومت و مخالفت بسیاری از فعالان این بازار نیز همین جا است که باید در خصوص آن گفتگوها و بررسی های عمیق تری صورت پذیرد.

(4)    حوزه تبادل رمز ارز، و به ویژه ایجاد بسترهای تبادل رمز ارز در داخل کشور، مهمترین و پرچالش ترین حوزه بحث در زمینه رمز ارزها است که نیازمند بررسی دقیق و آینده نگری عمیق است. اتفاقا ریسک بزرگی که متوجه اقتصاد کشور است نیز در همین بخش است که البته برخورد صرفاً سلبی و منفعل موجود با این حوزه هرگز نمی تواند راه حل مناسبی برای مواجهه با این ریسک باشد. تبدیل این تهدید به فرصت و بررسی دقیق تر جنبه های مثبت موضوع تبادل رمز ارز، در کنار ریسکهای آن، و همچنین بررسی دقیق آثار اقتصاد کلانی تبادل رمز ارز در کشور توسط عموم مردم، از الزامات این حوزه است و البته از دولت به عنوان متولی اصلی اقتصاد و حکمرانی در کشور، انتظار می رود که هرچه سریعتر سیاستگذاری در این زمینه را انجام دهد و در صورت لزوم، مراتب را برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال نماید.

یکی از مهمترین جنبه های تبادل داخلی رمز ارز، علاقه وافر مردم به استفاده از نوسانات قیمتی و رشد قیمت رمزارزها می باشد که موجب اقبال گسترده به آن شده است. بسیار ضروری است که این موضوع توسط مسئولان اقتصادی و به ویژه سازمان بورس و اوراق بهادار و بانک مرکزی مورد توجه قرار گرفته و ابزاری برای استفاده از نوسانات قیمتی این رمز ارزها در بستر شفاف و قابل رصد، به جای اقبال به بسترهای غیرشفاف و غیرقابل سیاستگذاری ایجاد شود. به عنوان مثال بورس شیکاگو نسبت به ایجاد قراردادهای آتی بر روی بیت کوین اقدام نموده است و در کانادا نیز صندوق مشترک سرمایه گذاری در این خصوص ایجاد شده است.

(5)    در حوزه صنایع مرتبط با رمز ارز، ابتدا صنعت برق و چگونگی تسهیم برق موجود بین این بخش و سایر بخش های اقتصاد و یا توسعه ظرفیت تولید برق برای توسعه استخراج رمز ارزها مطرح می شود. همچنین تکنولوژی ایجاد و تولید رمز ارز (روش اثبات کار یا اثبات سهم یا سایر روشها که تاثیر بسیار مهمی بر مصرف برق و سایر جنبه های موضوع دارد)، محل و تأسیسات واحدهای (فارم ها یا مزارع)  استخراج ، و چگونگی دسترسی به دستگاههای استخراج (ماینر) از جمله واردات یا ساخت این دستگاهها از دیگر بحث های مهم صنایع مرتبط با رمز ارز هستند. 
لذا لازم است دولت با هدفگذاری و برنامه ریزی مشخص، نسبت به ارزیابی و مطالعه آینده پژوهی این موضوع، ساماندهی، و استفاده از ظرفیتهای این حوزه استفاده حداکثری نموده و نسبت به افزایش قدرت کشور در این حوزه، با انتخاب راهبرد مناسب در هر پنج حوزه فوق الذکر اقدام نماید. 
نکات احصا شده در این زمینه به شرح زیر می باشد:

الف-  برخی برآوردها (از بررسی سایتهای صرافی آنلاین ایرانی) حاکی از انآن است که در بازار داخلی روزانه 700 بیت کوین معادل 10حدود 40 میلیون دلار (معادل حدود 1000 میلیارد تومان)، بصورت غیررسمی خرید و فروش میشود. مضافا اینکهمی شود. در برخی برآوردها رقم معاملات رمزارزها در بازار (اکسچنج) های معروف داخلی تا 2 هزار میلیارد تومان نیز برآورد شده است. 

منبع: تسنیم

انتهای پیام