به گزارش نمایندگان ما، دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی یک گزارش پژوهشی به بررسی راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدت برای جبران کمبود نیروی انسانی معلم در وزارت آموزش و پرورش پرداخت.
در این گزارش با اشاره به اینکه کمبود نیروی انسانی معلم از جدی ترین مشکلات نظام آموزش و پرورش است، دلایلی همچون بازنشستگی حجم گسترده ای از معلمان و عدم توازن و توزیع مناسب در استخدامی ها و همچنین اجرای نظام آموزشی ۶-۳-۳ از علل اصلی شرایط پیش آمده معرفی شده است.
بنابر این گزارش، این وضعیت بدانجا انجامید که شاخص نسبت دانش آموز به معلمان که بنا به استانداردهای تعریف شده برای نمونه در مقطع ابتدایی ۱۹/۲ است در برخی از مناطق همچون شهرستان های تهران تا ۵۷/۴۳ برسد!
کارشناسان دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با بررسی راهکارهای وزارت آموزش و پرورش برای مقابله با بحران کمبود نیروی انسانی معلم، به روش هایی جدای از روش های متعارف (مراکز تربیت معلم و آزمون های استخدامی موضوع ماده (۲) اساسنامه دانشگاه فرهنگیان) همچون معلمان خرید خدمات و سرباز معلمان، اشاره کردند، که در این روش نیز مشخص شد برخی از این معلمان به دلیل عدم احراز صلاحیت های حرفه ای معلمی، از کیفیت مطلوب نظام آموزشی برخوردار نبودند.
در ادامه این گزارش پژوهشی چالش ها و محدودیت های، دیگر راهکارهای وزارت آموزش و پروش نیز توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد به دلیل محدودیت های استخدامی، مشکلات و چالش های زیرساختی مراکز تربیت معلم، عدم لحاظ آمایش سرزمینی و همچنین برخی از قانونگذاری ها همچون «تعیین تکلیف استخدامی معلمین حق التدریسی و آموزش یاران نهضت سوادآموزی در وزارت آموزش و پرورش» و تصویب الحاقیه های سالیانه بر آن، موجب عدم توازن در نیروی انسانی آموزش و پرورش و کمبود نیرو در عین مازاد نیرو در برخی مناطق شده است.
در این گزارش تلاش شده پس از احصای تصویری واقعی از وضعیت نیروی انسانی معلم در کل کشور با کمک داده های خام منتشر شده در سالنامه های آماری وزارت آموزش و پرورش، راهکارهای سیاستی برای جبران کمبود معلم با اتکا به ظرفیت فعلی نیروی انسانی ارائه شود. با اتکا به این پیشینه تجربی و با این پیش فرض که کیفیت نظام آموزشی آنگاه تضمین خواهد شد که مجرای جذب معلم تنها محصور به دانشگاه های تربیت معلم و آزمون استخدامی موضوع ماده (۲) اساسنامه دانشگاه فرهنگیان باشد، می توان با ساماندهی نیروهای فعلی تا حدی به جبران کمبود نیروی انسانی پرداخت.
در ادامه گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی راهکارهای کوتاه مدت تشریح شده و آمده: افزایش سقف موظفی نیروهای تمام وقت به ۳۰ ساعت مشروط به جبران خدمات، لغو تقلیل ساعت کاری نیروهای ۲۰ سال به بالا به ۲۰ ساعت، تدریس موظف معاونان و عوامل اجرایی، حذف یا ادغام واحدهای اداری و سازمان های موازی و کاهش نسبت نیروهای پشتیبان به معلم، ساماندهی نقل و انتقالات به جهت رفع هم زمانی کمبود و مازاد نیرو، دو شیفته شدن مدارس، اصلاح دوفوریتی قانون منع به کارگیری بازنشستگان، لغو معلمان مأمور به دستگاه های دیگر و مدارس غیردولتی، الزام به تدریس استخدامی های جدید و ممنوعیت به کارگیری ایشان در سمت های اداری، استفاده از ظرفیت تدریس دانشجو معلمان سال چهارم و تعریف دوره های کاردانی تربیت معلم از جمله این راهکارها است.
نویسندگان این گزارش تاکید کردند که هیچ یک از راهکار های مورد اشاره، نمی تواند راه حل نهایی برای جبران کمبود معلم باشد بلکه بایستی به راهکارهای اساسی و بلندمدت نیز توجه ویژه داشت.
برنامه های بلند مدت مورد اشاره در گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ۱۰ مورد است که در این گزارش تشریح شده و آمده: توسعه آموزش های چندرشته ای و چند مهارتی، استقرار نظام یکپارچه مدیریت منابع انسانی، بازنگری و اصلاح قانون متعهدین خدمت و قانون گزینش معلمان، استقرار نظام و سازوکارهای جذب و استخدام منابع انسانی برای بوم، برون سپاری هدفمند و عدالت محور خدمات آموزشی، تربیتی و اداری، نیازسنجی، ساماندهی و تخصیص منابع انسانی، متناسب با محیط های متنوع آموزشی، مشاغل، رشته ها و نیاز واقعی آموزش و پرورش، ساماندهی منابع انسانی با رویکرد ثبات بخشی و تقلیل نسبت نیروهای اداری به کارکنان آموزشی، تدوین طرح ساماندهی ساعات کار معلمان و مربیان، تأسیس مجتمع های آموزشی و پرورشی بزرگ با تجمیع واحدهای کوچک و تهیه بسته های تشویقی لازم به جهت ارتقای نرخ ماندگاری معلمان در مناطق دارای کمبود معلم راهکارهای مورد اشاره در گزارش مرکز پژوهش های مجلس است.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.
انتهای پیام
نظر شما